آشنایی با ساختمان تاریخی شمس‌العماره

 

 

💠شمس اُلعِماره یکی از بناهای تاریخی تهران، مربوط به دورهٔ قاجار و از شاخص‌ترین بناهای کاخ گلستان و برجسته‌ترین ساختمان ضلع شرقی مجموعه کاخ گلستان است.که کار ساخت آن از سال ۱۲۴۴ تا ۱۲۴۶ به طول انجامید که تاریخ بنایش (۱۲۸۴ قمری) را بحساب جمل «کاخ شاهنشاه» می‌نامند. دلیل برجسته بودن این سازه، بلندی، تزیینات و طراحی آن است.

🔴شمس‌العماره دارای پنج طبقه و ۳۵ متر ارتفاع است که در زمان ساخت بلندترین ساختمان آن دوره در تهران بوده است و اولین ساختمانی بود که از فلز در سازهٔ آن استفاده کرده‌اند. کلیهٔ ستون‌های طبقات بالا و حفاظ‌ها چدنی هستند.
پیش از ساخته شدن سردر باغ ملی، این ساختمان به عنوان نماد شهر تهران شناخته می‌شد.

🔵ناصرالدین شاه، پیش از سفر به اروپا و با دیدن تصاویر بناهای فرنگستان یا مانند عمارت عالی‌قاپو اصفهان، تمایل پیدا کرد بنایی مرتفع نظیر آنها در پایتخت خود ایجاد کند تا بتواند از بالای آن منظره شهر و دورنمای پیرامون را تماشا کند. ساخت این بنا به مباشرت دوستعلی‌خان نظام‌الدوله به پایان رسید. این ساختمان برای تماشای شهر تهران و اطراف آن توسط شاه و مهمانان او مورد استفاده بود. طرح و نقشه آن ظاهرا ازمعیرالممالک و معمار آن استاد علی محمد کاشی بود.سبک این بنا ترکیبی از معماری سنتی ایرانی و معماری غربی است.

💠🔴ساعت شمس العماره

💠این ساعت پیشکشی ملکه ویکتوریا به کاخ ناصرالدین‌شاه است، همان کاخی که به شیوهٔ اروپایی ساخته شده و در میان ساختمان‌های کاخ گلستان، رنگ و رویی دیگر گونه دارد. ساعت پیشکشی بر بلندای کاخ شمس‌العماره نصب شد و آوای ناقوسش، همهٔ تهران کوچک آن زمان را از گذر زمان آگاه می‌کرد. اما بلند بودن صدای نواختن ساعت پس از چندی شوند (:سبب) آن شد که با گلایهٔ کاخ‌نشینان، به دستور شاه، صدای آن‌را کمتر کنند. این دستکاری همانا و خاموش شدن ساعت شمس‌العماره، همانا. خاموشی‌ای که نزدیک به ۱۰۰ سال به درازا انجامید. اما از ۲۲ آبان ماه ۱۳۹۱، (با تعمیراتی که روی آن انجام شد) این خاموشی پایان گرفت و ناقوسش به صدا درآمد.

سید فخرالدین محمودیان

بهمن 1394