فارسی یا پارسی یکی از زبانهای هندواروپایی در شاخهٔ زبانهای ایرانی جنوب غربی است که در کشورهای ایران، افغانستان، تاجیکستان و ازبکستان به آن سخن میگویند. فارسی زبان رسمی کشورهای ایران و تاجیکستان و یکی از دو زبان رسمی افغانستان (در کنار پشتو) است. زبان رسمی کشور هندوستان نیز تا پیش از ورود استعمار انگلیس، فارسی بود.
زبان فارسی را پارسی نیز میگویند. زبان فارسی در افغانستان به طور رسمی دری و در تاجیکستان تاجیکی خوانده شدهاست.
در سال ۱۸۷۲ در نشست ادیبان و زبانشناسان اروپایی در برلین، زبانهای یونانی، فارسی، لاتین و سانسکریت به عنوان زبانهای کلاسیک جهان برگزیده شدند. بر پایهٔ تعریف، زبانی کلاسیک به شمار میآید که یکم، باستانی باشد، دوم، ادبیات غنی داشته باشد و سوم در آخرین هزاره عمر خود تغییرات اندکی کرده باشد.
فارسی از نظر شمار و تنوع ضربالمثلها در میان سه زبان اول جهان است. با ورود واژگان از زبان عربی (و زبانهای دیگری مانند یونانی، آرامی، ترکی و غیره) به زبان فارسی، این زبان از نظر تعداد واژهها یکی از غنیترین زبانها شده است. در کمتر زبانی فرهنگ لغاتی چون دهخدا (در ۱۸ جلد) و یا فرهنگ معین (در ۶ جلد) دیده میشود.
زبان فارسی از زبان قدیمی تر فارسی میانه (یا پهلوی) و آن نیز خود از فارسی باستان نشأت گرفتهاست. این دو زبان قدیمی تر برخاسته از ناحیه تاریخی پارس در حدود استان امروزی فارس در جنوب ایران هستند. فارسی میانه به عنوان گویش رسمی در زمان ساسانیان در دیگر سرزمینهای ایرانی گسترش زیادی یافت به طوری که در خراسان بزرگ جایگزین زبانهای پارتی و بلخی شد و بخشهای بزرگی از خوارزمی زبانان و سغدی زبانان نیز فارسیزبان شدند. گویشی از فارسی میانه که بعدها فارسی دری نام گرفت پس از اسلام به عنوان گویش استاندارد نوشتاری در خراسان شکل گرفت و این بار با گسترش به سوی غرب به ناحیه پارس و دیگر نقاط ایران بازگشت.
ارسالی از سید علی فوآد ریاضی پور
اردیبهشت ۱٣٩۶
درود بر سخن سرایان زبان پارسی و بیش از همه فردوسی پاکزاد!
بسیار جالب و خواندنی است و زبان پارسی بجز شیرینی ویژه ،ماندگاری آنست که مایه مباهات است. پس از سده ها سلطه بیگانگان بر این مرز و بوم به معجزه می ماند که این زبان هنوز زنده و جاری است.
خیلی ممنون علی جان بسیار مقاله جالب و دلنشینی بود دستت درد نکند و بامید مقالات آموزنده و پر معنای تو مثل همیشه. موفق باشی عزیزم.
علي آقا ممنون
مثل هميشه خيلي مفيد بود
مايه افتخار است . اينجا ايرانيان خيري رو ميشناسيم كه با كمك ميليونها دلار به دانشگاههاي معتبر اينجا كلاس زبان فارسي رو به ساير كلاس زبانهاي معتبر ديگه در دانشگاه اضافه كرده اند. متشكر از حسن انتخاب شما .